Ook koelen met een lage temperatuur radiator

Lage temperatuurverwarming (LTV) wordt vaak geassocieerd met duurzaam en comfortabel verwarmen.
Maar wist je dat veel lage temperatuur radiatoren ook kunnen koelen?

Met moderne ventilatorconvectoren, zoals de FCH-systemen van Reveko, kun je met hetzelfde systeem zowel verwarmen als koelen – zonder dat je een aparte airco-installatie nodig hebt.
Dat betekent meer comfort, met één installatie.

Hoe werkt koelen met een lage temperatuur radiator?

Bij koeling werkt een lage temperatuur radiator of convector precies omgekeerd aan verwarmen.
In plaats van warm water stroomt er koud water door de warmtewisselaar – bij voorkeur met een aanvoertemperatuur van circa 7 °C en een retour van 12 °C.
De lucht wordt dan niet alleen afgekoeld, maar ook ontvochtigd.

De ventilator in de convector blaast lucht langs de koude warmtewisselaar.
De lucht koelt af en stroomt vervolgens de ruimte in.
Daardoor daalt de temperatuur snel en ontstaat een aangenaam binnenklimaat, vergelijkbaar met airconditioning.

In de ventilatorconvector is een lekbak gemonteerd die het condenswater opvangt en afvoert naar het riool.
Als er geen lekbak aanwezig is, kan de lucht alleen met een beperkt vermogen worden gekoeld.

In tegenstelling tot een klassieke airco – waarbij lucht via een koelmiddel direct wordt gekoeld – gebruikt een LTV-systeem koud water als energiedrager.

De rol van de warmtepomp

Koelen met lage temperatuur radiatoren werkt alleen als de warmtebron, meestal een warmtepomp, ook actief kan koelen.
Vrijwel alle moderne warmtepompen hebben die mogelijkheid: ze kunnen hun werking omkeren, zodat ze in de zomer warmte aan de woning onttrekken in plaats van toevoegen.

Het grote voordeel is dat je één installatie gebruikt voor zowel verwarmen als koelen.
Geen losse airco’s aan de muur of extra buitenunits – alles gebeurt via hetzelfde systeem en dezelfde leidingen.

Bij bodemwarmtepompen wordt vaak gebruikgemaakt van de bron.
Afhankelijk van het type bron is er water beschikbaar met een temperatuur tussen 5 en 15 °C.
Koelen is dan vrijwel gratis. Sterker nog: door de onttrokken warmte uit de woning terug te brengen in de bodem, werkt de warmtepomp in het stookseizoen efficiënter.
Dit noemen we een afgeleide vorm van WKO (warmte- en koudeopslag).

Wanneer een luchtwarmtepomp koud water maakt, gebeurt dit geforceerd – ook wel compressorkoeling genoemd.
Hiervoor is iets meer elektrische energie nodig.
Omdat de koeling echter in de zomer plaatsvindt, kan vaak gebruik worden gemaakt van zelf opgewekte zonne-energie, waardoor het systeem kostenefficiënt én grotendeels CO₂-neutraal koelt.

Belangrijk: isolatie van leidingen en het dauwpunt

Bij koeling met water onder het dauwpunt ontstaat condens zodra de oppervlaktetemperatuur van leidingen of warmtewisselaars onder het dauwpunt komt – meestal rond 16 °C bij een luchtvochtigheid van 60%.

Koelen onder het dauwpunt is alleen mogelijk als er lekbakken aanwezig zijn om het condenswater op te vangen.
Om condensvorming op leidingen te voorkomen, moeten deze goed dampdicht geïsoleerd zijn.
Bij nieuwe installaties is dat eenvoudig te realiseren, maar bij bestaande woningen is het belangrijk dit te controleren vóórdat je de koelfunctie onder het dauwpunt inschakelt.

Koelen met water boven het dauwpunt heeft een beperkter effect, maar kan altijd veilig worden toegepast.

In de radiator zelf is dit geen probleem: de FCH-units van Reveko zijn voorzien van een roestvrijstalen lekbak voor het afvoeren van condenswater.
Het water wordt netjes opgevangen en afgevoerd, zodat er geen vocht in de vloer of constructie terechtkomt.

Latente koeling – ontvochtigen voor extra comfort

Naast voelbare koeling (temperatuurverlaging) bieden lage temperatuur radiatoren ook latente koeling – oftewel het ontvochtigen van de lucht.
Dat zorgt ervoor dat de lucht droger wordt, wat het comfort sterk verhoogt.
Droge lucht voelt bij dezelfde temperatuur koeler aan en voorkomt dat een ruimte klam of benauwd wordt.
Het ideale binnenklimaat ligt rond de 55–60% relatieve luchtvochtigheid – precies wat een goed ontworpen LTV-systeem bereikt.

Conclusie

Een lage temperatuur radiator kan méér dan alleen verwarmen.
Bij koelen boven het dauwpunt is het vermogen beperkt, maar met aanvullende maatregelen – zoals zonwering, gesloten ramen en tijdig inschakelen van de koeling – blijft het binnenklimaat aangenaam.

Met de juiste warmtepomp en goed geïsoleerde leidingen is ook diep koelen onder het dauwpunt mogelijk – stil, duurzaam en met één enkel systeem.

De convectorradiatoren van Reveko, geleverd door Duklitech, combineren verwarmen, koelen en ontvochtigen in één elegante unit.
Met een RVS-lekbak voor condensafvoer, radiale ventilatoren en fluisterstille werking bieden ze het beste van twee werelden: comfort in de winter én verkoeling in de zomer.

Eén systeem, één buitendeel, maximaal comfort – dat is duurzaam koelen met lage temperatuur radiatoren van Reveko.